 | |
| Alfabet grecki | |
|---|---|
| Litery współczesne* | |
| Αα alfa | Νν ny (ni) |
| Ββ beta (wita) | Ξξ ksi |
| Γγ gamma (ghama) | Οο omikron |
| Δδ delta (dhelta) | Ππ pi |
| Εε epsilon | Ρρ rho (ro) |
| Ζζ dzeta (zita) | Σσ sigma |
| Ηη eta (ita) | Ττ tau (taf) |
| Θθ theta (thita) | Υυ ipsylon |
| Ιι jota | Φφ phi (fi) |
| Κκ kappa (kapa) | Χχ chi |
| Λλ lambda (lambdha) | Ψψ psi |
| Μμ my (mi) | Ωω omega |
| Litery dawne | |
 digamma
|
 san
|
 stigma
|
 koppa
|
 heta
|
 sampi
|
 jot
|
 szo
|
| Ligatury | |
| Ϗϗ kaj | Ȣȣ ou |
| * W nawiasach podano odmienną od tradycyjnej, współczesną wymowę w języku nowogreckim według polskiej, podręcznikowej transkrypcji. | |
Sampi (współczesne:Ϡϡ, dawne:Ͳͳ) to archaiczna litera alfabetu greckiego. Była ona używana w dodatku do 24 liter alfabetu na określenie dźwięku [ss] lub [ts], w kilku wschodnich dialektach Jońskich w 6 i 5 wieku p.n.e. Pozostał w użyciu jako symbol liczbowy dla 900 w greckim systemie liczbowym. Obecna nazwa, sampi, pierwotnie prawdopodobnie oznaczała "san pi", czyli "jak pi". Średniowieczna nazwa sampi nie jest znana.
Alfabetyczne sampi
W niektórych alfabetach jońskich i pamfilskich występuje specjalna litera w postaci Sampi ionien.png lub Sampi pamphylien.png. Jest to archaiczna alfabetyczna forma sampi, z której później powstała współczesna numeryczna forma sampi. Znak ten występował od VI do V w. p. n. e. w napisach jońskich i od IV do III w. w alfabetach pamfilskich. Występował w miejscach gdzie w większości dialektów stawiano σσ (ss) a w dialekcie attyckim ττ (tt). Jak wymawiano sampi, nie wiadomo. Pochodzi od zbitki *kj, można więc przypuszczać, że wymowa była zbliżona do /ts/. Przyjmuje się, że później zaczęła przeważać wymowa /ss/. W średniowiecznych rękopisach sampi otrzymało swój dzisiejszy numeryczny kształt : Ϡϡ.
Kodowanie
| Litera | Grafika | Kod | Nazwa | Wersja | Rok |
|---|---|---|---|---|---|
| Ͳ | Plik:Greek Sampi Ionian.svg | U+0372 | GREEK CAPITAL LETTER ARCHAIC SAMPI | 5.1 | 2008 |
| ͳ | U+0373 | GREEK SMALL LETTER ARCHAIC SAMPI | 5.1 | 2008 | |
| Ϡ |  |
U+03E0 | GREEK LETTER SAMPI | 1.1 | 1993 |
| ϡ | U+03E1 | GREEK SMALL LETTER SAMPI | 3.0 | 1999 | |
| Ϸ | þ | U+03F7 | GREEK CAPITAL LETTER SHO | 4.0 | 2003 |
| ϸ | U+03F8 | GREEK SMALL LETTER SHO | 4.0 | 2003 | |
| Ϻ | M | U+03FA | GREEK CAPITAL LETTER SAN | 4.0 | 2003 |
| ϻ | U+03FB | GREEK SMALL LETTER SAN | 4.0 | 2003 | |
| Ⳁ | Plik:Coptic Sampi.svg | U+2CC0 | COPTIC CAPITAL LETTER SAMPI | 4.1 | 2005 |
| ⳁ | U+2CC1 | COPTIC SMALL LETTER SAMPI | 4.1 | 2005 | |
| 𐍊 | Plik:Greek Sampi palaeographic 09.svg | U+1034A | GOTHIC LETTER NINE HUNDRED | 3.1 | 2001 |
